میزان سرمی شاخص آتروژنی پلاسما و نسبت‌های لیپیدی در دیابت بارداری

مقدمه: دیابت بارداری می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلاء به دیابت نوع 2، سندرم متابولیک و بیماری‌های قلبی عروقی پس از دوران بارداری شود. چربی‌ها نشانگرهایی هستند که می‌توانند اطلاعات مفیدی را در این رابطه در اختیار قرار دهند، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی مقادیر سرمی لیپیدها، نسبت های لیپیدی و شاخص آتروژنی پلاسما (AIP) و ارتباط آن‌ها با سن مادر و دیابت بارداری انجام شد. روش کار: این مطالعه مورد - شاهدی در سال‌های 93-1392 بر روی 52 زن مبتلا به دیابت بارداری و 59 زن باردار سالم مراجعه کننده به بیمارستان عسلیان شهر خرم آباد انجام شد. مقادیر سرمی گلوکز، کلسترول تام (TC)، تری گلیسرید (TG) و کلسترول لیپوپروتئین با دانسیته بالا (HDL-C) با استفاده از کیت‌های تجاری موجود اندازه‌گیری شدند و کلسترول لیپوپروتئین با دانسیته پایین (LDL-C) محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 19) و آزمون های آماری کولموگروف - اسمیرنوف، تی مستقل، همبستگی پیرسون و رگرسیون لوجستیک انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. یافته ها: در این مطالعه افزایش معنی‌داری در مقادیر سرمی نسبت TC/HDL-C (001/0>p)، نسبت LDL-C/HDL-C (001/0>p) و AIP (001/0>p) و کاهش معنی‌داری در HDL-C (001/0>p) و نسبت HDL (001/0>p) در دیابت بارداری در مقایسه با گروه سالم مشاهده شد که پس از تطبیق مقادیر با سن نمونه‌ها، باز هم اختلاف‌ها معنی‌دار بود. بر اساس آزمون رگرسیون لوجستیک قبل و بعد از تطبیق متغیرهای لیپیدی با سن نمونه‌ها، HDL-C و نسبت HDL فاکتور خطر منفی برای دیابت بودند و نسبت TC/HDL-C، نسبت LDL-C/HDL-C و AIP فاکتور خطر مثبت بودند. نتیجه گیری: افزایش نسبت TC/HDL-C، نسبت LDL-C/HDL-C و AIP و کاهش  HDL-Cو نسبت HDL می‌توانند به عنوان عوامل خطر دیابت بارداری مطرح شوند. ممکن است از طریق بررسی منظم نسبت‌های لیپیدی و نیز اقدام برای تنظیم آن‌ها، از شیوع دیابت بارداری و نیز بیماری‌های قلبی- عروقی ناشی از آن به خصوص پس از بارداری تا حد قابل ملاحظه‌ای جلوگیری کرد.